Το παξιμάδι, το ψωμί δηλαδή, που είναι δυο φορές ψημένο για να γίνει παξιμάδι, αποτελεί μέχρι σήμερα σήμα κατατεθέν της Ελληνικής διατροφής και είναι προϊόν υψηλής θρεπτικής αξίας, αλλά και μια γαστρονομική πρόκληση στο ελληνικό τραπέζι.
Σήμερα, μια βόλτα στα αρτοποιεία της Ελλάδας δείχνει ότι το παξιμάδι παραμένει βασικό αγαθό της διατροφής μας.
Οι αρτοποιοί παρασκευάζουν πολλά και διαφορετικά παξιμάδια.
Οι βασικοί όμως τύποι παξιμαδιών είναι τρεις και καθορίζονται με βάση τις πρώτες ύλες παρασκευής τους. Έτσι έχουμε τα κρίθινα παξιμάδια, τα σταρένια και τα σικάλεως.
Βέβαια, αυτοί οι τύποι παξιμαδιών ανάλογα με τη διαδικασία παραγωγής και επεξεργασίας της πρώτης ύλης τους υπάρχουν και σε ολικής αλέσεως, όπου περιλαμβάνεται μεγαλύτερη ποσότητα ινών από το δημητριακό που χρησιμοποιείται.
Τα παξιμάδια δεν υστερούν και σε θρεπτική αξία. Ανάλογα με την πρώτη ύλη από την οποία παρασκευάζονται μας προσφέρουν μια πλειάδα θρεπτικών συστατικών.
Σικάλεως
Αποτελούν εξαιρετική πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β. Παράλληλα, περιέχουν μαγνήσιο, μαγγάνιο, σελήνιο, αμινοξέα (όπως η τρυπτοφάνη), φυτικές ίνες και αντιοξειδωτικά συστατικά (όπως λιγνάνες και σελήνιο).
Κριθαρένια
Το κριθάρι αποτελεί εξαιρετικής ποιότητας και αξίας συστατικό και αυτό κάνει τα κριθαρένια παξιμάδια ιδιαίτερα θρεπτικά. Περιέχουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, με κυριότερες το φυλλικό οξύ και τη βιταμίνη Β6, φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά (όπως τυρυσόλη, ρεσβερατρόλη και ξανθοχουμόλη), πυρίτιο (συμβάλλει στην καλύτερη υγεία, ανάπλαση και προστασία των οστών μας), χρώμιο (αποτελεί βασικό συστατικό συστημάτων μέσα στον οργανισμό που ρυθμίζουν το σάκχαρο αίματος. Η επαρκής πρόσληψή του σχετίζεται με καλύτερο έλεγχο του σακχάρου, ιδιαιτέρως σε διαβητικούς), αμινοξέα, μαγνήσιο και φώσφορο. Το κριθάρι επειδή έχει λιγότερη γλουτένη από το σιτάρι, ξεραίνεται γρηγορότερα και διατηρείται περισσότερο.
Σταρένια
Το σιτάρι αποτελεί ένα από τα βασικότερα συστατικά της ελληνικής διατροφής. Περιέχει πρωτεΐνες και αμινοξέα με κυριότερη την τρυπτοφάνη (είναι απαραίτητη για άτομα που βρίσκονται στην ανάπτυξη όπως έφηβοι και παιδιά, αλλά και για αθλητές και άτομα τρίτης ηλικίας), βιταμίνες του συμπλέγματος Β, φυτικές ίνες, καθώς και μαγνήσιο και μαγγάνιο που αποτελούν βασικά συστατικά του οργανισμού αναγκαία για την λειτουργία των ενζυμικών μας συστημάτων και την παροχή ενέργειας, Απαραίτητα συστατικά για τους αθλητές και άτομα με έντονη καθημερινή δραστηριότητα.
Εφτάζυμο, το πιο διάσημο παξιμάδι
Γίνεται με ρεβυθάλευρο το οποίο ζυμώνεται, μένει να ξινίσει και χρησιμοποιείται ως προζύμι. Η ονομασία του προέρχεται από την παραποίηση της λέξης αυτόζυμο, δηλαδή που φουσκώνει μόνο του χωρίς μαγιά ή άλλο είδος προζυμιού. Παραδοσιακά επειδή είναι δύσκολο στην παρασκευή του, γίνεται νύχτα όταν κανείς δεν μπορεί να ακούσει τη νοικοκυρά που το φτιάχνει. Αυτό το κρητικό παξιμάδι το συναντάμε και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όχι όμως με την ίδια συχνότητα.
Λίγο προσοχή όμως στις θερμίδες του. Πολλοί νομίζουν ότι το παξιμάδι είναι πιο διαιτητικό από το ψωμί και το καταναλώνουν ελεύθερα, ιδιαιτέρως όταν είναι σε δίαιτα. Ωστόσο, αποτελεί μια συμπυκνωμένη μορφή ψωμιού και άρα στην ίδια ποσότητα μας δίνει περισσότερες θερμίδες.
Θρεπτική ανάλυση ανά 100 γρ.
Παξιμάδια σικάλεως ολικής αλέσεως
Θερμίδες: 361
Πρωτεΐνες: 12 γρ.
Υδατάνθρακες: 67 γρ.
Λιπαρά: 5 γρ.
Παξιμάδια κριθαρένια ολικής αλέσεως
Θερμίδες: 370
Πρωτεΐνες: 11,5 γρ.
Υδατάνθρακες: 64 γρ.
Λιπαρά: 7,5 γρ.
Παξιμάδια σταρένια ολικής αλέσεως
Θερμίδες: 375
Πρωτεΐνες: 13 γρ.
Υδατάνθρακες: 69,5 γρ.
Λιπαρά: 5 γρ.
Παξιμάδια σταρένια
Θερμίδες: 369
Πρωτεΐνες: 13 γρ.
Υδατάνθρακες: 68 γρ.
Λιπαρά: 5 γρ.
Επιστημονική Ομάδα neadiatrofis.gr
