Η παιδική ηλικία αποτελεί μια εξαιρετικά κρίσιμη περίοδο, η οποία σχετίζεται άμεσα με την σωματική και ψυχική ανάπτυξη του παιδιού και τη μετεξέλιξή του σε ένα υγιή ενήλικα.
Πώς είναι όμως η διατροφή των παιδιών σήμερα και πώς θα έπρεπε να είναι;
Βασικά χαρακτηριστικά των διατροφικών συνηθειών των παιδιών στην Ελλάδα είναι:
Η αυξημένη κατανάλωση κορεσμένου λίπους, ζάχαρης και αλατιού, κυρίως από ζωικά προϊόντα όπως κρέατα και τυριά, μαγιονέζες, γλυκά, αναψυκτικά, πατατάκια, γαριδάκια, έτοιμα αρτοπαρασκευάσματα, έτοιμο και γρήγορο φαγητό.
Η έλλειψη πρωινού είναι ένα μόνιμο πρόβλημα σχεδόν σε κάθε οικογένεια. Ακόμη, όμως, και εκείνα τα παιδιά που παίρνουν πρωινό, συχνά δημιουργούν προβλήματα στους γονείς τους καθώς προτιμούν τρόφιμα με πολλές θερμίδες, ζάχαρη και λιπαρά (π.χ. κρουασάν σοκολάτα). Όλα αυτά έχουν ως αποτέλεσμα η πλειοψηφία των παιδιών να φεύγουν για το σχολείο χωρίς πρωινό, ή τρώγοντας τρόφιμα χαμηλής θρεπτική αξίας.
Η κατανάλωση έτοιμου και γρήγορου φαγητού εκτός σπιτιού (στο σχολείο, με τους φίλους κ.α..). Την τελευταία δεκαετία έχουμε μια αύξηση της κατανάλωση φαγητού τύπου fast food στα παιδιά της τάξεως του 965 %!
Η μείωση της κατανάλωσης φρούτων, λαχανικών, όσπριων, λαδερών φαγητών, ψαριού και γενικότερα λευκού κρέατος
Είναι κατά συνέπεια επιτακτική η ανάγκη για επαναπροσέγγιση και αλλαγή των διατροφικών προτύπων και συνηθειών των παιδιών στη χώρα μας. Παρακάτω παρατίθενται ορισμένα απλά βήματα για να βελτιωθεί άμεσα η καθημερινή διατροφή ενός παιδιού.
1. Προγραμματίστε καλύτερα τη διατροφή του παιδιού. Είναι απαραίτητη η κατανάλωση πολλών γευμάτων μέσα στην ημέρα – πρωινό, δεκατιανό, μεσημεριανό, απογευματινό, βραδινό
2. Μην αφήνετε το παιδί να φεύγει νηστικό από το σπίτι το πρωί. Το πρωινό θα πρέπει να περιέχει οπωσδήποτε κάποιο γαλακτοκομικό (γάλα, τυρί, γιαούρτι) και υδατάνθρακες που θα δώσουν ενέργεια (ψωμί με μέλι, δημητριακά πρωινού, τοστ με τυρί και κάποιο αλλαντικό χαμηλό σε λιπαρά και αλάτι, σπιτικό κέικ κ.α.)
3. Κάντε πιο υγιεινά τα γεύματά του στο σχολείο. Προτιμάτε να παίρνει φαγητό από το σπίτι, υπό μορφή σάντουιτς, φρούτων, κουλούρι Θεσσαλονίκης, ώστε να αποφύγουμε την κατανάλωση λιπαρών γευμάτων τύπου τυρόπιτας, κρουασάν, γαριδάκια, πατατάκια κ.α.
4. Τα κυρίως γεύματά του να είναι πλήρη. Πάντα να συνοδεύονται με λαχανικά και να περιέχουν ποικιλία θρεπτικών συστατικών, πρωτεΐνες (ψάρι, κοτόπουλο, μοσχάρι, χοιρινό), υδατάνθρακες (ψωμί, ζυμαρικά, όσπρια, λαδερά), λίπος (κυρίως ελαιόλαδο).
5. Τουλάχιστον 2 – 3 φορές την εβδομάδα να υπάρχουν στο σπίτι όσπρια και λαδερά φαγητά, και 2 –3 φορές άπαχα κρέατα όπως ψάρι και κοτόπουλο.
6. Αυξήστε τα φρούτα και τα λαχανικά στο καθημερινό του διαιτολόγιο.
7. Μην απαγορεύεται τροφές από το παιδί, γιατί είναι οι πρώτες που θα αναζητήσει.
8. Κάντε πιο υγιεινά τα επιδόρπιά του χρησιμοποιώντας επιλογές με λίγα λιπαρά. Είναι προτιμότερο το απόγευμα να έχει ένα υγιεινό κολατσιό όπως γαλακτοκομικά με μέλι, γλυκό του κουταλιού, ψωμί με ταχίνι και μέλι, φρουτοσαλάτες με μέλι, από το να καταφεύγει σε επιλογές όπως κρουασάν, σοκολάτες κ.α..
9. Μειώστε τη συχνότητα κατανάλωσης έτοιμου φαγητού – σουβλάκι, πίτσα, fast food -, αλλά μην τα απαγορεύεται εντελώς. Δώστε στο παιδί μια φορά την εβδομάδα να φάει λίγο πιο ελεύθερα.
10. Ωθήστε το παιδί σε ενασχόληση με τον αθλητισμό και με δραστηριότητες που αυξάνουν τη φυσική του δραστηριότητα.
11. Δώστε στο παιδί ερεθίσματα σωστής και υγιεινής διατροφής μέσα στο σπίτι. Δεν μπορεί κανείς να απαγορεύει στο παιδί να τρώει έτοιμο φαγητό, όταν ο ίδιος παραγγέλνει συστηματικά.
Από το Χάρη Γεωργακάκη
Κλινικό Διαιτολόγο – Διατροφολόγο, MSc
Διευθυντή επιστημονική ομάδας και διατροφικού portal «Νέα Διατροφής»
