Ίσως ένας από τους πιο σημαντικούς βιολογικούς μηχανισμούς , συνδεδεμένος άμεσα με την επιβίωση και τη συντήρηση μας είναι η πείνα .
Από την πρώτη στιγμή της ύπαρξης μας έχουμε μάθει να αναγνωρίζουμε τα μηνύματα της αίσθησης της πείνας και έτσι σε δεύτερο επίπεδο αναζητούμε τροφή για να την ικανοποιήσουμε και σε τρίτο επίπεδο να νιώσουμε την ικανοποίηση του «έχω χορτάσει» και άρα είμαι καλά . Αυτή είναι η φυσιολογική μας αντίδραση μπροστά στη πείνα. Φυσικά υπάρχουν και κάποιες σημαντικές διαταραχές στις οποίες η αίσθηση πείνας , η ικανοποίηση της και ο βαθμός χορτασμού παρουσιάζουν παθολογία .
Αντιλαμβανόμαστε επίσης πόσο σημαντικός και ίδιας αξίας με το μηχανισμό της πείνας είναι και ο μηχανισμός κορεσμού , αυτό δηλαδή που απλουστέρα λέμε «χορταίνω» . Όμως αυτός ο μηχανισμός δεν στέλνει τα μηνύματα του άμεσα , τη στιγμή δηλαδή που έχουμε πάρει την ποσότητα τροφής που χρειαζόμαστε . Και αυτή δεν είναι όταν το στομάχι έχει γεμίσει πλήρως αλλά όταν είναι μισογεμάτο . Το σήμα αυτό στέλνετε στον εγκέφαλο περίπου 15 λεπτά αργότερα . Ωστόσο συνήθως όλοι εξακολουθούμε να τρώμε πάρα πολύ ακόμη και μετά τη σωστή ποσότητα τροφής που χρειαζόμαστε . Και αυτό γιατί δεν έχουμε μάθει να ακούμε το σήμα του κορεσμού μας και αυτό σχετίζεται με αρκετούς παράγοντες.
Ποιοι είναι αυτοί οι παράγοντες ..
• Η ταχύτητα με την όποια τρώμε . Κάποιος που προσλαμβάνει τη τροφή του πολύ γρήγορα λαμβάνει το σήμα του κορεσμού πολύ αργότερα από τη σωστή στιγμή και αντιλαμβανόμαστε ότι φυσικά καταναλώνει ποσότητα τροφής περισσότερη από όση χρειάζεται .
• Τα περισσότερα μας γεύματα τα τρώμε μηχανικά . Τρώμε επειδή πεινάμε , χωρίς ιδιαίτερο θα λέγαμε συναίσθημα και χωρίς να είναι η προσοχή μας εστιασμένη σε αυτή τη τόσο σημαντική διαδικασία . Τρώμε μπροστά στη τηλεόραση , μιλώντας στο τηλέφωνο , δουλεύοντας στον υπολογιστή και διάφορα άλλα .
• Πολλά άτομα σταματάνε να τρώνε όταν απλά τελειώνει το φαγητό στο πιάτο τους . Τρώνε όσο τους έχουν σερβίρει και όχι όσο χρειάζεται να φάνε .
• Καταναλώνουμε όλη την ποσότητα του φαγητού γιατί είτε δεν θέλουμε είτε λυπόμαστε να το πετάξουμε ή να το αποθηκεύσουμε . Πολλές γενιές έχουν μεγαλώσει με την έκφραση «έλα , φάε είναι κρίμα να το πετάξουμε ή να χαλάσει» .
• Επειδή ίσως κάποια περίοδο της ζωής μας , για κάποιους λόγους , μας πίεζαν να φάμε ή εξακολουθούν να μας πιέζουν . Εδώ είναι κάποιος άλλος που αποφασίζει τόσο για το πότε θα φάω όσο και το πόσο .
• Τρώμε επειδή όλοι γύρω μας τρώνε . Σε ένα διάλλειμα στη δουλεία ή στο σχολείο , σε ένα μπουφέ κάποιας εκδήλωσης , σε μια γιορτή . Σε αυτή τη περίπτωση δε ακούω ούτε το σήμα της πείνα ούτε και του κορεσμού .
• Είμαστε ένας λαός που έχει άρρηκτα συνδεδεμένη την τροφή με πολλές στιγμές της ζωής του . Και είναι και ένας βασικός πυλώνας της φιλοξενίας . Έτσι πολλές φορές τρώμε μεγάλες ποσότητες τροφής απλά και μόνο για να μη προσβάλλουμε αυτόν που μας τη προσφέρει . Σε πολλές περιοχές της χώρας μας θεωρείται μεγάλη προσβολή εάν δεν καταδεχτούμε τα εδέσματα της νοικοκυράς . Σε αυτή τη περίπτωση τρώμε για να ικανοποιήσουμε τον άλλο και όχι για να ικανοποιήσουμε τη πείνα μας .
• Η τροφή είναι ή λύση και η εκτόνωση στα προβλήματα μας. Αντιλαμβανόμαστε ότι σε αυτή τη περίπτωση όχι μόνο δεν ακούμε το σήμα του κορεσμού αλλά πολλές φορές δεν στέλνετε καν αυτό το σήμα στον εγκέφαλο .Και για να είμαστε ακριβείς το ακούμε όταν είναι πολύ αργά .
Είναι σημαντικό να έχουμε μια πειθαρχία κατά τη διάρκεια του γεύματος μας . Και αυτό δε σημαίνει να μην επικοινωνούμε με τους συνδαιτυμόνες μας ή να τρώμε χωρίς ευχαρίστηση . Σημαίνει ότι πρέπει να αρχίσουμε με το σωστό ρυθμό , με τη προσοχή μας στραμμένη στη διαδικασία. Να μπορούμε να εκτιμάμε τη πείνα μας και συνεπώς την ποσότητα που χρειαζόμαστε. Να μην μας παρασύρει το πόσο πολύ μπορεί να μας αρέσει ένα πιάτο αλλά το πόσο πρέπει πραγματικά να φάμε. Να αρχίσουμε να αποκτάμε επαφή με το σώμα μας και να ακούμε τα σήματα που στέλνει . Τότε θα συνειδητοποιήσουμε ότι χρειαζόμαστε τη μισή από τη ποσότητα της τροφής που καταναλώνουμε .
Από τη Μάγδα Δασκαλάκη, εξελικτική ψυχολόγο, ειδική συνεργάτη neadiatrofis.gr
