Είναι γεγονός πως μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις στην απώλεια βάρους έρχεται μετά την ολοκλήρωση της δίαιτας, και δεν είναι άλλη από την προσπάθεια διατήρησης της απώλειας σε μακροπρόθεσμο επίπεδο.
Ερευνητικά δεδομένα δείχνουν πως το μεγαλύτερο ποσοστό των ατόμων που επιτυγχάνουν σημαντική μείωση του βάρους τους, επανακτούν τα κιλά που έχασαν μέσα σε διάστημα 2-3 ετών.
Η δυσκολία αυτή, έχει οδηγήσει την επιστημονική κοινότητα στην αναζήτηση συγκεκριμένων τακτικών που μπορεί να ακολουθούν άτομα που καταφέρνουν να μειώσουν σημαντικά το βάρος τους και να διατηρήσουν την απώλεια μακροπρόθεσμα. Σύμφωνα λοιπόν με τη διαθέσιμη βιβλιογραφία, φαίνεται ότι πράγματι υπάρχουν ορισμένες συμπεριφορές που σχετίζονται με αυξημένα ποσοστά επιτυχίας, όσον αφορά στη διατήρηση της απώλειας βάρους.
Ειδικότερα, οι «στρατηγικές» που μπορούν να συμβάλλουν στην πιο αποτελεσματική μακροχρόνια διαχείριση του βάρους περιλαμβάνουν:
Υιοθέτηση ενός ισορροπημένου διατροφικού προτύπου: Αυτό που ακολουθεί συνήθως μια δίαιτα είναι η «επαναφορά» του ατόμου στις παλιές συνήθειες, κάτι που τελικά οδηγεί σε επανάκτηση του χαμένου βάρους. Αντίθετα, η υιοθέτηση ενός ισορροπημένου προτύπου διατροφής με αυξημένη πρόσληψη φρούτων και λαχανικών, μειωμένη κατανάλωση γρήγορου-πρόχειρου φαγητού και επιλογή προϊόντων με χαμηλότερη περιεκτικότητα σε ζάχαρη και λιπαρά, φαίνεται ότι μπορεί να οδηγήσει σε επιτυχημένη διατήρηση της απώλειας.
Περισσότερα γεύματα μέσα στην ημέρα: Η κατανάλωση μικρών και συχνών γευμάτων μπορεί να συμβάλλει στην καλύτερη διαχείριση του αισθήματος πείνας, αποτρέποντας την αυξημένη πρόσληψη τροφής και θερμίδων που μπορεί σταδιακά να οδηγήσει σε επαναφορά του χαμένου βάρους.
Κατανάλωση πρωινού γεύματος: Έχει φανεί πως το μεγαλύτερο ποσοστό των ατόμων που καταφέρνουν να διατηρήσουν την απώλεια βάρους, καταναλώνουν πρωινό καθημερινά. Η κατανάλωση πρωινού σχετίζεται με καλύτερη διαχείριση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα, καθώς και του αισθήματος πείνας και κορεσμού, γεγονός που μπορεί να συμβάλλει σε πιο αποτελεσματικό έλεγχο της πρόσληψης τροφής κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Συστηματική φυσική δραστηριότητα: Η άσκηση, πέρα από τα σημαντικά οφέλη που προσφέρει στην υγεία, φαίνεται ότι αποτελεί βασικό παράγοντα στη διαχείριση του σωματικού βάρους. Μάλιστα, έχει φανεί πως ο ρόλος της άσκησης πιθανόν να είναι ακόμη πιο σημαντικός στη φάση διατήρησης της απώλειας. Πρόσφατες συστάσεις προτείνουν 60-90 λεπτά φυσικής δραστηριότητας καθημερινά προκειμένου να προληφθεί η επανάκτηση του χαμένου βάρους.
Τακτική αυτό-παρακολούθηση του σωματικού βάρους: Η ζύγιση σε τακτά χρονιά διαστήματα φαίνεται ότι αποτελεί ένα χρήσιμο εργαλείο στην προσπάθεια διατήρησης της απώλειας βάρους. Ειδικότερα, έχει φανεί πως η μέτρηση του βάρους σε εβδομαδιαία βάση είναι βοηθητική, ενώ η καθημερινή ζύγιση δεν έχει συσχετισθεί με επιπλέον όφελος.
«Διορθωτικές» κινήσεις: Μια μικρή αύξηση του βάρους δε συνεπάγεται αποτυχία του προγράμματος ούτε σηματοδοτεί την έναρξης της επιστροφής του ατόμου στο βάρος που είχε πριν. Αντίθετα, θα πρέπει να κινητοποιεί το άτομο προκειμένου να εφαρμόσει μικρές «διορθωτικές» κινήσεις πριν η αύξηση του βάρους γίνει μεγαλύτερη και δυσκολότερη στη διαχείριση.
Περιορισμός τηλεθέασης και καθιστικών δραστηριοτήτων: Η μείωση του χρόνου που αφιερώνεται σε καθιστικές δραστηριότητες και η υιοθέτηση ενός πιο δραστήριου τρόπου ζωής, μπορεί να συμβάλλει στην πιο αποτελεσματική διαχείριση του βάρους. Ειδικότερα, έχει φανεί πως άτομα που κατάφεραν να διατηρήσουν την απώλεια βάρους για μεγάλο χρονικό διάστημα, αφιέρωναν λιγότερες από 10 ώρες την εβδομάδα σε παρακολούθηση τηλεόρασης.
Συμπερασματικά, η μακροχρόνια και αποτελεσματική διαχείριση του βάρους απαιτεί την υιοθέτηση μόνιμων αλλαγών στις διατροφικές συνήθειες και τον τρόπο ζωής του ατόμου. Επομένως, ο στόχος ενός προγράμματος απώλειας βάρους, δε θα πρέπει να είναι μόνο η απώλεια αυτή καθαυτή, αλλά και ο προσδιορισμός των λανθασμένων συμπεριφορών που θα πρέπει το άτομο να αλλάξει προκειμένου να απαλλαγεί από το υπερβάλλον βάρος «μια και καλή»…
Από τη Χριστίνα Κατσαρού, επιστημονική συνεργάτη neadiatrofis.gr