Έχετε πραγματικά ποτέ αναρωτηθεί τι είναι τα λιπαρά και πού βρίσκονται; Ποιες είναι οι επιπτώσεις τους στην υγεία και αν αυτές είναι μόνο βλαβερές;
Τα λιπαρά αποτελούν ένα από τα βασικά θρεπτικά συστατικά για την ομαλή ανάπτυξη και υγεία του οργανισμού και αναφέρονται ως συμπυκνωμένη πηγή ενέργειας. Ένα γραμμάριο λίπους προσφέρει στον οργανισμό 9 θερμίδες.
Κάποια λιπαρά αποτελούν συστατικά των κυτταρικών μεμβρανών, που περιβάλουν, προφυλάσσουν και σχηματοποιούν τα κύτταρά μας. Χωρίς τις μεμβράνες αυτές θα ήταν αδύνατη η ύπαρξη των κυττάρων του οργανισμού και κατά συνέπεια δεν θα υπήρχε ζωή. Συχνά, όταν κάποιος ακούσει τι λέξη λιπαρά την ταυτίζει αμέσως με κινδύνους για την υγεία και με νοσήματα. Η αντίληψη αυτή είναι σωστή μόνο όταν αναφερόμαστε σε υπερβολική κατανάλωση και σε συγκεκριμένα είδη λιπαρών.
Τα κορεσμένα λίπη ή λιπαρά αποτελούν το «κακό» λίπος, καθώς είναι αυτά τα οποία σχετίζονται με νοσήματα, όπως τα καρδιαγγειακά, διάφορες μορφές καρκίνου κ.α. Βρίσκονται κυρίως σε τροφές ζωικής προέλευσης, όπως το χοιρινό, το μοσχάρι, το αρνί, το κατσίκι, τα πλήρη γαλακτοκομικά προϊόντα (γάλα, γιαούρτι, τυρί), το βούτυρο, φυτικά έλαια όπως το φοινικέλαιο κ.λ.π.. Επίσης, μια ιδιαίτερη κατηγορία «κακών» λιπαρών οξέων αποτελούν τα trans. Τρόφιμα τα οποία περιέχουν trans λιπαρά είναι όλα εκείνα τα οποία μαγειρεύονται – τηγανίζονται, ψήνονται – με κάποια σπορέλαια, όπως πατατάκια, γαριδάκια, τηγανητές πατάτες, μπισκότα, τηγανισμένα λαχανικά, π.χ. Onion rings, αρτοσκευάσματα τύπου κρουασάν, έτοιμες ζύμες κ.λ.π. Τα trans λιπαρά οξέα αποτελούν τα κατεξοχήν επιβλαβή λιπαρά. Ενοχοποιούνται σήμερα για προβλήματα που αφορούν την καρδιά και τα αγγεία, με κυριότερο αυτό της αρτηριοσκλήρυνσης
Υπάρχει όμως και «καλό λίπος». Και ποιο είναι αυτό:
Τα μονοακόρεστα και τα πολυακόρεστα λιπαρά. Κυριότερη πηγή μονοακόρεστων είναι το ελαιόλαδο, το αβοκάντο και τα αμύγδαλα, ενώ τα πολυακόρεστα περιέχονται σε φυτικές μαργαρίνες, σε φυτικά έλαια, όπως το αραβοσιτέλαιο, το σησαμέλαιο, το ηλιέλαιο, το σογιέλαιο, σε ξηρούς καρπούς, σε άγρια χόρτα όπως η γλιστρίδα και η αδράχλα, σε ψάρια – ιδιαιτέρως λιπαρά – όπως ο σολομός , το σκουμπρί, ο μπακαλιάρος- καθώς και σε εμπλουτισμένα με ω3 – ω6 προϊόντα, όπως ψωμί και γαλακτοκομικά.
Τα μονοακόρεστα λιπαρά αποτελούν πολύ καλής ποιότητας λιπαρά, καθώς όχι μόνο δεν προκαλούν προβλήματα όπως τα κορεσμένα, αλλά προστατεύουν από την εμφάνιση καταστάσεων όπως τα καρδιαγγειακά νοσήματα, ο σακχαρώδης διαβήτης κ.α. Τα πολυακόρεστα λιπαρά αποτελούν επίσης καλής ποιότητας λιπαρά.
Είναι απαραίτητα για την καλή ανάπτυξη και λειτουργία του εγκεφάλου, τη λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, το σχηματισμό κυτταρικών μεμβρανών, το σχηματισμό ορμονών και ουσιών που σχετίζονται με την αναπαραγωγική λειτουργία και όχι μόνο.
Η συνολική ημερήσια πρόσληψη λίπους στη διατροφή μας με βάση τις συστάσεις διεθνών φορέων και οργανισμών, δεν θα πρέπει να ξεπερνάει το 30 – 35 % των συνολικών θερμίδων που προσλαμβάνουμε ημερησίως. Η πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών προτείνεται να περιοριστεί στο 7-10% των ημερήσιων προσλαμβανομένων θερμίδων.
Επιστημονική Ομάδα neadiatrofis.gr
