Επιστημονική κοινότητα και πολίτες ανησυχούν για τα κρούσματα της φετινής γρίπης, πόσω μάλλον που αναμένεται σχετικά μειωμένη αποτελεσματικότητα του φετινού εμβολίου έναντι του ιού, λόγω των νέων μεταλλάξεών του.
Το Ινστιτούτο Παστέρ απαντά σε καίρια ερωτήματα για την καλύτερη ενημέρωση του κοινού:
Πότε ξεκίνησε η γρίπη στην Ελλάδα και πότε αναμένεται να κορυφωθεί;
To Eθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης Ν. Ελλάδος, στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ άρχισε να δέχεται αυξημένο αριθμό δειγμάτων για έλεγχο γρίπης λίγο πριν τα Χριστούγεννα και σε μεγαλύτερο ποσοστό συγκριτικά με τις περιόδους 2012-13 και 2013-14. Από την περασμένη εβδομάδα η δραστηριότητα της γρίπης παρουσιάζει σαφή ανοδική τάση. Η κορύφωση της επιδημίας αναμένεται πέντε έως επτά εβδομάδες μετά την έναρξή της και επομένως φαίνεται ότι η γρίπη θα κορυφωθεί στις αρχές Φεβρουαρίου 2015.
Ποιοι τύποι και υπότυποι ιού γρίπης κυκλοφορούν;
Τα δεδομένα του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ δείχνουν ότι στον ελληνικό πληθυσμό κυκλοφορούν ταυτόχρονα ιοί γρίπης τύπου Α και Β, αλλά με διαφορετική συχνότητα. Από τον ιό γρίπης Α κυκλοφορεί κατά κύριο λόγο ο υπότυπος Α(Η3Ν2) και σε ελάχιστες περιπτώσεις ο υπότυπος Α(Η1Ν1pdm09), το γνωστό πανδημικό στέλεχος.
Ποιος παρακολουθεί τις γενετικές μεταλλάξεις του ιού;
Tα δύο Eθνικά Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης της Ελλάδος που συμμετέχουν στο δίκτυο εργαστηρίων του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας.
Είναι τα στελέχη εποχικής γρίπης Α(Η3Ν2) που κυκλοφορούν στην Ελλάδα μεταλλαγμένα;
Με βάση τα εργαστηριακά δεδομένα, τα στελέχη A(H3N2) που έχουν απομονωθεί από ασθενείς στην Ελλάδα, φέτος παρουσιάζουν γενετικές μεταβολές που υποδεικνύουν αντιγονική παρέκκλιση, δηλαδή τάση των στελεχών να διαφέρουν από το στέλεχος του εμβολίου.
Πόσο επηρεάζει η μετάλλαξη την αποτελεσματικότητα του εμβολίου;
Αναμένεται μειωμένη αποτελεσματικότητα του φετινού εμβολίου έναντι του ιού. Ο βαθμός όμως της αποτελεσματικότητας δεν μπορεί να προβλεφθεί από τώρα. Είναι βέβαια αυτονόητο ότι το εμβόλιο διατηρεί την αποτελεσματικότητά του έναντι των ιών γρίπης Α(Η1Ν1) και Β.
Η μετάλλαξη παρουσιάζεται μόνο στην Ελλάδα;
Όχι. Παρόμοια μεταλλαγμένα στελέχη έχουν ανευρεθεί τη φετινή περίοδο στις ΗΠΑ και στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Γιατί το εμβόλιο δεν περιέχει το μεταλλαγμένο στέλεχος;
Η απόφαση για τη σύνθεση του εμβολίου λαμβάνεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας τον Φεβρουάριο κάθε έτους. Όταν λήφθηκε η απόφαση για το φετινό εμβόλιο τον Φεβρουάριο 2014, δεν είχαν εμφανισθεί ακόμη μεταλλαγμένα στελέχη σε κανένα μέρος του κόσμου, ώστε να συμπεριληφθεί το κατάλληλο στέλεχος στο φετινό εμβόλιο. Η σύνθεση του εμβολίου δεν μπορεί να αποφασισθεί μετά το Φεβρουάριο, διότι για την παραγωγή του εμβολίου απαιτούνται τουλάχιστον έξι έως οκτώ μήνες.
Έχω κάνει το εμβόλιο. Με προστατεύει από το μεταλλαγμένο στέλεχος;
Ναι. Τα αντισώματα που δημιουργούνται μπορεί μερικές φορές να παρέχουν προστασία σε μεταλλαγμένους, αλλά συγγενικούς ιούς. Έτσι, ακόμη και αν δεν υπάρχει πλήρης ταύτιση ή υπάρχει χαμηλότερη αποτελεσματικότητα, όποιος έχει κάνει το εμβόλιο μπορεί να αποφύγει ή να περάσει ηπιότερα τη γρίπη από τον ιό αυτό. Ο εμβολιασμός θα μας προστατεύσει αποτελεσματικά από τους άλλους ιούς γρίπης.
Δεν έχω κάνει το εμβόλιο. Μπορώ ακόμη να το κάνω;
Ναι, καθόσον είμαστε στην αρχή της εποχικής γρίπης. Θα πρέπει όμως να θυμόμαστε ότι το εμβόλιο χρειάζεται δύο εβδομάδες μέχρι να αναπτυχθεί πλήρως η ανοσία.
Πού μπορώ να βρω περισσότερες πληροφορίες για τη φετινή γρίπη;
Tο κοινό μπορεί να ενημερωθεί από την ιστοσελίδα του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων http://www.keelpno.gr
Από τη Βίκυ Καρατζαφέρη, υπεύθυνη θεμάτων υγείας neadiatrofis.gr