Ο ελληνικός καφές σημαντική πηγή αντιοξειδωτικών στη διατροφή μας

Η εποχή μας χαρακτηρίζεται από πληθώρα επιβαρυντικών για την υγεία παραγόντων, οι οποίοι είναι στενά συνδεδεμένοι με πολλές από τις καθημερινές μας δραστηριότητες.
Η ατμοσφαιρική ρύπανση, η ηλιακή ακτινοβολία, το στρες, το κάπνισμα και οι διάφορες τοξικές ουσίες που διαχέονται στο περιβάλλον ως προϊόντα της νέας τεχνολογίας, αποτελούν μερικούς από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου, οι οποίοι ευθύνονται για ένα σημαντικό ποσοστό νοσημάτων στις σύγχρονες κοινωνίες.

Οι παράγοντες αυτοί αποτελούν φορείς και δότες ηλεκτρισμένων σωματιδίων, των ελευθέρων ριζών, για τις οποίες έχει επιστημονικά αποδειχτεί ότι υπάρχει ισχυρή συσχέτιση με την εμφάνιση διαφόρων μορφών καρκίνου, καρδιαγγειακών νοσημάτων, δερματικών παθήσεων, πρόωρης γήρανσης και γενικά διαταραχών με μεγάλη συχνότητα στους σύγχρονους πληθυσμούς. Για το λόγο αυτό, καθίσταται αναγκαία η προστασία του οργανισμού από την καταστρεπτική δράση των ελευθέρων ριζών.

Ο κυριότερος μηχανισμός άμυνας είναι τα αντιοξειδωτικά του συστήματα, οι αντιοξειδωτικές του ουσίες. Οι ουσίες αυτές δρουν δεσμεύοντας και εξουδετερώνοντας τις ελεύθερες ρίζες μετατρέποντάς τες κατά αυτόν τον τρόπο σε μη τοξικές. Οι αντιοξειδωτικοί αυτοί μηχανισμοί υπάρχουν φυσιολογικά στον οργανισμό. Η έκθεση όμως σε πολλούς φορείς ελευθέρων ριζών αυξάνει την ανάγκη για άμεση εξουδετέρωσή τους, με αποτέλεσμα να αυξάνονται και οι απαιτήσεις για αντιοξειδωτική δράση και να εξαντλούνται τα αποθέματα των ενδογενών αντιοξειδωτικών. Κατά συνέπεια, απαιτείται αύξηση της κατανάλωσης τροφών και ροφημάτων που περιέχουν τις ουσίες αυτές, ιδιαίτερα δε από άτομα υψηλού κινδύνου, όπως είναι οι καπνιστές, άτομα με αυξημένη κατανάλωση αλκοόλ, άτομα που εργάζονται σε βιομηχανίες χημικών προϊόντων κ.λ.π., με σκοπό τη διαμόρφωση ικανοποιητικών επιπέδων στον οργανισμό, ώστε να είναι ανά πάσα στιγμή σε θέση να αντιμετωπίσει τις διάφορες καταστάσεις οξειδωτικού στρες.

Προς την κατεύθυνση αυτή, τα τελευταία χρόνια έχει έρθει στο προσκήνιο του επιστημονικού ενδιαφέροντος ένα αγαπημένο ρόφημα, το οποίο φαίνεται ότι περιέχει πολλά και σημαντικά αντιοξειδωτικά συστατικά. Το ρόφημα αυτό είναι ο ελληνικός καφές. Πληθώρα μελετών εστιάζει στις δράσεις συστατικών του ελληνικού καφέ στην υγεία μας, καθώς περιέχει σημαντικά υψηλά ποσά αντιοξειδωτικών συστατικών, όπως τα χλωρογενικά οξέα και οι μελανοϊδίνες. Στο σημείο αυτό είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι ο ελληνικός καφές περιέχει σημαντικά υψηλότερα ποσά αντιοξειδωτικών σε σχέση με άλλα ροφήματα, που πολλοί θεωρούν καλές πηγές αντιοξειδωτικών, όπως το πράσινο ή το μαύρο τσάι. Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι μια κούπα 85 ml ελληνικού καφέ (με 8,5 γρ. καφέ) μας δίνει 223 mg αντιοξειδωτικών, ενώ ένα φλιτζάνι πράσινο τσάι 172 mg και μαύρο τσάι 144 mg.

Παράλληλα, έκθεση της Αμερικανικής Ένωσης Χημικών (American Chemical Society) η οποία βασίστηκε σε μελέτη από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Σκράντον , δείχνει ότι ο καφές όχι μόνο περιέχει αντιοξειδωτικά, αλλά είναι μια από τις πιο σημαντικές πηγές στη διατροφή μας. Τα ευρήματα αφορούν τόσο τον καφέ με καφεΐνη όσο και τον ντεκαφεϊνέ. Παράλληλα,
σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Agricultural and Food Chemistry η αντιοξειδωτική περιεκτικότητα δημοφιλών ροφημάτων έχει ως εξής :

Όπως λοιπόν μας λένε οι ειδικοί ο τρόπος που τρώμε και τα ροφήματα που καθημερινά επιλέγουμε θα καθορίσουν σε σημαντικό βαθμό και την ποιότητα ζωής μας και τον τρόπο με τον οποίο θα γεράσουμε. Και ο ελληνικός καφές είναι ένα από τα ροφήματα που μπορεί να συμβάλλουν προς την κατεύθυνση της καλής μας υγείας.

Από το Χάρη Γεωργακάκη
Κλινικό Διαιτολόγο – Διατροφολόγο, MSc
Αντιπρόεδρο Ελληνικού Ιδρύματος Καρδιαγγειακής Υγείας και Διατροφής