Η 28η Ιουλίου έχει καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ηπατίτιδας, που αποτελεί ένα μεγάλο πρόβλημα σε ολόκληρο την Κόσμο. Οι τύποι του Ιού μεταδίδονται, είτε μέσω του στόματος και της τροφής (ιοί ηπατίτιδας Α, Ε) είτε μέσω του αίματος, όπως για παράδειγμα τα υπόλοιπα σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα (ιοί ηπατίτιδας B,C,D).
Ας μη ξεχνάμε ότι, οποιοσδήποτε τύπος ηπατίτιδας μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε στιγμή της εγκυμοσύνης.
Συχνότερα όμως, το πρόβλημα παρουσιάζεται κατά το τελευταίο τρίμηνο.
Τα αρχικά συμπτώματα μπορεί να είναι ανορεξία, αδυναμία, πόνος στην κοιλιά, ναυτία, ίκτερος και σπανιότερα εξάνθημα και πόνος στις αρθρώσεις.
Η ηπατίτιδα B, που είναι αρκετά συχνή, μεταδίδεται στο νεογνό από τη μητέρα, όταν αυτή έχει μολυνθεί από τον ιό. Αν η αρχική λοίμωξη της μητέρας γίνει κατά τη διάρκεια του 3ου τριμήνου, τότε ο κίνδυνος μετάδοσης στο νεογνό είναι ακόμα μεγαλύτερος. Δυστυχώς, πάνω από 90% των νεογνών που θα μολυνθούν από τον ιό της Ηπατίτιδας Β, θα εμφανίσουν χρόνια ηπατίτιδα, ενώ το 25% θα παρουσιάσουν κίρρωση ή καρκίνο του ήπατος όταν γίνουν ενήλικες. Ως μέθοδος πρόληψης και αντιμετώπισης της μόλυνσης του μωρού, αν παρουσιαστεί ηπατίτιδα Β στη μητέρα, μπορούμε να εμβολιάσουμε τόσο στη μητέρα πριν τον τοκετό όσο και το μωρό μόλις γεννηθεί, ώστε να αδρανοποιήσουμε τον ιό.
Η ηπατίτιδα C μεταδίδεται από τη μητέρα στο νεογνό κατά τη διάρκεια του τοκετού σε ποσοστό που κυμαίνεται από 1-7%, ανάλογα με τη σοβαρότητα της νόσου στη μητέρα. Συνήθως τα συμπτώματα είναι ήπια και εξελίσσεται σε χρόνια ηπατίτιδα στο 90% περίπου των περιπτώσεων.
Αν και έχουν βρεθεί αντισώματα και γενετικό υλικό του ιού στο μητρικό γάλα, το Κέντρο Ελέγχου Λοιμώξεων δε θεωρεί ότι η λοίμωξη είναι αντένδειξη για το μητρικό θηλασμό.
Οι υπόλοιποι τύποι ηπατίτιδας είναι εξαιρετικά σπάνιοι κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και εμφανίζονται κυρίως ως μεμονωμένες περιπτώσεις.
Συμπερασματικά, για να προλάβουμε τη νόσο του νεογνού και τις συνέπειες που μπορεί να προκληθούν από τη λοίμωξη της μητέρας, πρέπει ο μαιευτήρας να είναι σε συνεχή επαγρύπνηση και να ελέγχει την έγκυο για τον ιό της Ηπατίτιδας. Με την σωστή φροντίδα και τον προσεκτικό έλεγχο, μπορούμε να προλάβουμε τις επιπτώσεις της ηπατίτιδας και να εξασφαλίσουμε για τη μητέρα ένα υγιέστερο παιδί.
Παναγιώτης Χριστόπουλος MD, MSc, PhD, IFEPAG
Μαιευτήρας Χειρουργός Γυναικολόγος
Διδάκτωρ Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Συντονιστής Παιδογυναικολόγων Ευρώπης
