Φόβος !! Φοβία !!! Είναι το ίδιο; Έχουν την ίδια επίδραση ;
Ο φόβος είναι ένα θα λέγαμε εκ γενετής συναίσθημα το όποιο δρα ως προστασία για το άτομο . Αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο στο περιβάλλον και μέσω του φόβου του προστατεύεται , προφυλάσσεται . Είναι το συναίσθημα ανησυχίας εξαιτίας κινδύνου , τρόμου , δέους .
Η φοβία εν αντιθέσει είναι ένας παράλογος , επίμονος ,υπερβολικός φόβος μπροστά σε μια πραγματική ή και νοερή εμφάνιση πολύ συγκεκριμένων καταστάσεων ή αντικειμένων .Είναι ένας παθολογικός αγχώδης φόβος , ο οποίος εάν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να προκαλέσει νευρώδεις διαταραχές στο άτομο , με ότι συνεπάγεται .
Καταγεγραμμένα είναι πολλά είδη φοβίας , ένα από αυτά είναι και η φοβία που σχετίζεται με τη τροφή ή τη διαδικασία πρόσληψης της τροφής . Οι υποομάδες των τροφικών φοβιών εντάσσονται στην ευρύτερη κατηγορία των ειδικών φοβιών .
Ενδεικτικές τροφικές φοβίες είναι :
• Dipsοphobia . Ο φόβος για να πιω . Στους περισσότερους είναι συνδεδεμένη με τη κατανάλωση αλκοόλ , γιατί έχουν το φόβο του αλκοολισμού ..Είναι συνδεδεμένη και με τη Methyphobia και τη Potophobia ( που και οι δυο σημαίνουν το φόβο για το αλκοόλ , να πιω αλκοόλ ή να γίνω αλκοολικός ) .
• Cibophobia / sitophobia : O φόβος της τροφής . Ο φόβος του να φάω εξαιτίας των δυσάρεστων συμπτωμάτων που μπορεί να προκληθούν ( ναυτία , έμετος , κοιλιακό άλγος ). Συναντάται συχνότερα σε άτομα που έχουν υποβληθεί σε χημειοθεραπείες ή πάσχουν από το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου . Σε αντίθεση με την ανορεξία υπάρχει όρεξη αλλά περιορίζεται εξαιτίας του φόβου πιθανόν εμετού ή ναυτίας .
• Phagophobia : Ο φόβος της κατάποσης (συνδεδεμένο με το αίσθημα πνιγμού ). Μπορεί να οδηγήσει σε υποσιτισμό και απώλεια βάρους . Σε ήπιες περιπτώσεις το άτομο μπορεί να καταλήξει να τρώει μόνο μαλακές τροφές και υγρά . Μπορεί να προκληθεί είτε επειδή το άτομο είχε υποβληθεί σε κάποια θεραπεία ( τραχειοτομή ) , είτε από προηγούμενη τραυματική εμπειρία ( να έχει «πνιγεί» από κάποιο κομμάτι τροφής ) .
• Geumato phobia : O φόβος για την κατανάλωση γευμάτων , αλλά και ο φόβος της γεύσης , της διαδικασίας δηλαδή του να γεύομαι . Είτε επειδή διστάζω να πειραματιστώ με νέες τροφές , είτε επειδή δε με προδιαθέτει το χρώμα , η μορφή , η φύση της τροφής , είτε επειδή έχω συνδέσει μια παλαιότερη τραυματική μου εμπειρία ( δηλητηρίαση ) με κάποια τροφή , με αποτέλεσμα πολλές φορές να αποκλείω ολόκληρες ομάδες τροφών ( δηλητηρίαση κάποτε από τυρί , αποκλείω όλα τα γαλακτοκομικά ) .
Τα συμπτώματα ποικίλουν από άτομο σε άτομο . Όπως και η ένταση τους , η συχνότητα τους και οι περιβαλλοντικές συνθήκες που ενεργοποιούν τη φοβία . Όπως και να έχει χρειάζεται η βοήθεια ειδικού , για να μπορέσει το άτομο να σπάσει τα περιοριστικά δεσμά των φοβιών του και να μπορεί κυρίως να απολαμβάνει τη τροφή του .
Από τη Μάγδα Δασκαλάκη, Εξελικτική ψυχολόγο, επιστημονική συνεργάτη neadiatrofis.gr