Το Μεταβολικό Σύνδρομο αποτελεί σήμερα μια κατάσταση ή ένα άθροισμα διαταραχών με μεγάλη συχνότητα στο σύγχρονο πληθυσμό.
Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Καρδιολογική Εταιρεία ένα άτομο θεωρείται ότι πάσχει από μεταβολικό σύνδρομο όταν έχει 3 τουλάχιστον από τα παρακάτω αναφερόμενα χαρακτηριστικά: περιφέρεια μέσης μεγαλύτερη από 102 εκ. για τους άνδρες και 88 εκ. για τις γυναίκες, επίπεδα τριγλυκεριδίων άνω των 150 mg/dl, επίπεδα «καλής» χοληστερόλης (HDL) κάτω από 50 mg/dl για τις γυναίκες και κάτω από 40mg/dl για τους άνδρες, αρτηριακή πίεση άνω του 135/85 mmHg και επίπεδα σακχάρου νηστείας άνω του 110 mg/dl.
Στη χώρα μας τα τελευταία χρόνια διεξάγετε μια πολύ μεγάλη μελέτη, η μελέτη ΑΤΤΙΚΗ, η οποία εκτός των άλλων διερευνάει και το θέμα του μεταβολικού συνδρόμου στον ελληνικό πληθυσμό. Όπως μας δήλωσε ο Καθηγητής Επιδημιολογίας του Χαροκόπειου Πανεπιστημίου, κ. Δημοσθένης Παναγιωτάκος, σύμφωνα με πρόσφατο δημοσίευμα σε έγκριτο διεθνές επιστημονικό περιοδικό (Diabetes, Obesity & Metabolism) από την μελέτη ΑΤΤΙΚΗ που πραγματοποιήθηκε σε τυχαίο δείγμα 3042 κατοίκων της περιοχής του λεκανοπεδίου φαίνεται ότι το 25% των ανδρών και το 15% των γυναικών πάσχουν από αυτό το σύνδρομο. Αν μάλιστα υιοθετηθούν οι πιο πρόσφατες οδηγίες για τον προσδιορισμό του συνδρόμου που δόθηκαν στη δημοσιότητα από την διεθνή Διαβητολογική Εταιρεία η συχνότητα του μεταβολικού συνδρόμου φτάνει το 53% στους άνδρες και το 45% στις γυναίκες!
Δυστυχώς η πλειοωηφία των ατόμων με μεταβολικό σύνδρομο (78% των ανδρών και 74% των γυναικών) δεν γνωρίζουν την κατάσταση τους. Ο επιπολασμός του συνδρόμου αυξάνει σημαντικά με την ηλικία, μας είπε ο κ. Παναγιωτάκος, και συμπλήρωσε «περίπου 1 στους 3 ηλικιωμένους άνδρες και γυναίκες έχουν μεταβολικό σύνδρομο». Αν εξετάσουμε τις διαφορές μεταξύ των ατόμων με μεταβολικό σύνδρομο και αυτών χωρίς το σύνδρομο, φαίνεται τα άτομα με μεταβολικό σύνδρομο είναι μεγαλύτερης ηλικίας, κυρίως άνδρες, χαμηλότερου μορφωτικού επιπέδου και περιρισμένης φυσικής δραστηριότητας απο ότι τα άτομα χωρίς μεταβολικό σύνδρομο.
Με βάση την προαναφερθείσα έρευνα φαίνεται ότι αυξημένη περιφέρεια μέσης (ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του μεταβολικού συνδρόμου) έχει περίπου το 30% των κατοίκων του λεκανοπεδίου, ενώ αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων το 24% των ανδρών και το 13% των γυναικών. Επίσης, χαμηλές τιμές της «καλής χοληστερόλης» έχει 37% των ανδρών και των γυναικών, αυξημένα επίπεδα σακχάρου το 14% των ανδρών και το 8% των γυναικών, ενώ αρτηριακή πίεση άνω του 135/85 το 43% των ανδρών και το 35% των γυναικών.
Το μεταβολικό σύνδρομο τείνει να γίνει παγκόσμια επιδημία. Από το σύνδρομο αυτό πάσχουν τουλάχιστον 47 εκατομμύρια Αμερικανοί σύμφωνα με πρόσφατες επιδημιολογικές έρευνες. Αυτοί οι άνθρωποι είναι συνήθως μέσης ηλικίας. Το ετήσιο κόστος για τη θεραπεία του μεταβολικού συνδρόμου αγγίζει τα 4000$ στις ΗΠΑ. Τα άτομα με μεταβολικό σύνδρομο επίσης εμφανίζουν αυξημένες τιμές φλεγμονωδών παραγόντων στο αίμα τους και κατά συνέπεια κινδυνεύουν περισσότερο από καρδιαγγειακά επεισόδια.
Τι πρέπει να γίνει για να προστατευθούμε από την επερχόμενη επιδημία;
Σύμφωνα με τα στοιχεία της μελέτης ΑΤΤΙΚΗ η κατανάλωση της παραδοσιακής Μεσογειακής διατροφής (χαμηλής σε ζωικό λίπος και πλούσιας σε φρούτα, λαχανικά και φυτικές ίνες) φαίνεται να μειώνει κατά 19% τον κίνδυνο εμφάνισης μεταβολικού συνδρόμου, ενώ ο συνδυασμός Μεσογειακής διατροφής και μέτριας φυσικής άσκησης (δραστηριοτήτων που καταναλώνουν λιγότερο από 7 θερμίδες /λεπτό) μειώνει τον κίνδυνο κατά 25%. Δυστυχώς όμως αναφορικά με την σωματική άσκηση φαίνεται ότι οι Έλληνες περπατούν ολοένα και λιγότερο σε σύγκριση με παλαιότερα. Συνολικά φαίνεται ότι μόνο το 10% των ανδρών και το 7% των γυναικών αθλούνται επαρκώς, με τα μεγαλύτερα ποσοστά να παρατηρούνται στις νέες γυναίκες. Όσον αφορά τη διατροφή στις νέες ηλικίες παρατηρείται αυξημένη πρόσληψη κρέατος, γαλακτοκομικών, ζάχαρης, προστιθέμενων λιπών και αναψυκτικών με βελτίωση των διατροφικών συνηθειών σε ηλικίες άνω των 55 ετών.
Συμπερασματικά λοιπόν, σύμφωνα με τις προβλέψεις των ερευνητών της μελέτης ΑΤΤΙΚΗ, περίπου 900.000 άνδρες και 500.000 γυναίκες πάσχουν από το μεταβολικό σύνδρομο στο κατώφλι του 21ου αιώνα στην Ελλάδα. Οι τάσεις για τα επόμενα έτη είναι σαφέστατα αυξητικές, και συσχετίζονται άμεσα με την υιοθέτηση ανθυιγεινών συνηθειών του τρόπου ζωής.
Επιστημονική Ομάδα neadiatrofis.gr