Η παιδική ηλικία αποτελεί μία σημαντική φάση της ζωής του ανθρώπου, καθώς είναι η περίοδος όπου πραγματοποιούνται σημαντικές αλλαγές στην ψυχοσωματική του ανάπτυξη και ωρίμανση.
Το φαινόμενο της ανάπτυξης δεν αφορά φυσικά μόνο την αύξηση σε μέγεθος, αλλά και σε αλλαγές στη σύσταση και τη λειτουργία του σώματος.
Αντιλαμβάνεται κανείς ότι η περίοδος αυτή είναι πολύ σημαντική για τη μετέπειτα πορεία και υγεία του οργανισμού. Κατά συνέπεια είναι απαραίτητη η εξασφάλιση όλων εκείνων των απαραίτητων συνθηκών και προϋποθέσεων που θα επιτρέψουν την ομαλή αυτή πορεία.
Μία από της σημαντικότερες προϋποθέσεις είναι η επίτευξη σωστής και ισορροπημένης διατροφής και επάρκειας θρεπτικών συστατικών.
Οι διατροφικές απαιτήσεις των παιδιών αυτής της ηλικίας ποικίλουν ανάλογα με το ρυθμό ανάπτυξης, τη σύσταση σώματος, το επίπεδο φυσικής τους δραστηριότητας και όλους τους παράγοντες εκείνους που επηρεάζουν τις βασικές τους ανάγκες.
Με δεδομένα τα παραπάνω θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι σε γενικές γραμμές μια ισορροπημένη διατροφή για ένα παιδί θα πρέπει να περιλαμβάνει τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
Οι ενεργειακές απαιτήσεις ενός παιδιού αυτής της ηλικίας θα πρέπει τουλάχιστον να καλύπτουν τις ελάχιστες ανάγκες του, οι οποίες εξαρτώνται από τη σύσταση του σώματός του, το βάρος, το ύψος και τη φυσική του δραστηριότητα.
Οι πρωτεϊνικές απαιτήσεις των παιδιών περιλαμβάνουν εκείνες που απαιτούνται για τη διατήρηση των ιστών, τις αλλαγές στη σύσταση σώματος και τη σύνθεση νέων ιστών και είναι ιδιαιτέρως αυξημένες. Όσον αφορά την πρόσληψη υδατανθράκων αυτή θα πρέπει να είναι επαρκής για να παρέχει στον οργανισμό την απαιτούμενη ενέργεια για τη φυσιολογική του λειτουργία.
Οι υδατάνθρακες θα πρέπει να καλύπτουν το 60% των συνολικών προσλαμβανομένων θερμίδων ημερησίως, δηλαδή κατά μέσο όρο 250 – 300 γρ. ημερησίως.
Η πρόσληψη λίπους δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το 30 – 35% των συνολικών προσλαμβανομένων θερμίδων ημερησίως ημερησίως, ενώ θα πρέπει παράλληλα η διατροφή των παιδιών θα πρέπει να είναι πλήρης σε μέταλλα, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία. Ιδιαιτέρως σημαντική για την ανάπτυξή τους είναι η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου, ψευδαργύρου και σιδήρου, τα οποία είναι απαραίτητα
για τη σωστή ανάπτυξη και δομή του σκελετού, των δοντιών, την ομαλή ανάπτυξη και σύνθεση των ιστών και όλων των συστημάτων και γενικότερα τη βέλτιστη ανάπτυξη του παιδιού.
Προς την κατεύθυνση της εξασφάλισης τροφών υψηλής θρεπτικής αξίας για το παιδί, υπάρχουν στη διεθνή βιβλιογραφία σημαντικές αναφορές σχετικά με την εισαγωγή στην καθημερινή διατροφή του παιδιού τροφίμων, όπως το σουσάμι.
Κι αυτό καθώς αποτελεί φυτικής προέλευσης προϊόν με υψηλής βιολογικής αξίας φυτική πρωτεΐνη. Είναι πλούσιο σε αμινοξέα όπως η μεθειονίνη, η τρυπτοφάνη, η λευκίνη και η αργινίνη, ενώ είναι σχετικά φτωχή η περιεκτικότητά του σε λυσίνη. Κατά συνέπεια, όταν συνδυαστεί με τρόφιμα που περιέχουν λυσίνη, όπως τα όσπρια και οι ξηροί καρποί, η πρωτεΐνη που προκύπτει είναι υψηλής βιολογικής αξίας και διαθεσιμότητας, καθώς πλησιάζει τη βιολογική αξία ζωικών πρωτεϊνών, όπως η καζεΐνη.
Παράλληλα στο σησάμι και τα προϊόντα περιέχονται μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα με σημαντικές ιδιότητες για την ομαλή ανάπτυξη του γενετικού και ανοσοποιητικού συστήματος του παιδιού. Η αυξημένη παρουσία πολυακόρεστων λιπαρών οξέων καθιστά το σουσάμι μια ιδιαιτέρως θρεπτική τροφή, καθώς τα συγκεκριμένα οξέα δεν μπορεί να τα συνθέσει ο ανθρώπινος οργανισμός, γι’ αυτό και θεωρούνται απαραίτητα.
Οι υδατάνθρακες αποτελούν το θρεπτικό συστατικό με τη μικρότερη αναλογία στο σουσάμι. Αποτελούν το 15 – 20 % της σύστασης του τροφίμου. Από αυτούς το μεγαλύτερο μέρος αποτελούν οι φυτικές ίνες (κυρίως κυτταρίνη και ημικυτταρίνη), ενώ περιλαμβάνονται και σε ελάχιστα ποσά απλά σάκχαρα, όπως γλυκόζη και φρουκτόζη.
Στο σουσάμι περιέχονται επίσης βιταμίνες του συμπλέγματος Β, όπως Β1, Β2 και νιασίνη. Οι βιταμίνες αυτές αποτελούν συνένζυμα πολλών μεταβολικών συστημάτων και διεργασιών, που σχετίζονται με την καλή νοητική – εγκεφαλική λειτουργία και ανάπτυξη, γεγονός που τις καθιστά απαραίτητες για την καλύτερη υγεία του οργανισμού. Παράλληλα, στο σουσάμι και ιδιαιτέρως στο έλαιό του περιέχονται ποσά βιταμίνης Ε, υπό μορφή σχεδόν αποκλειστικά γ – τοκοφερόλης. Το γεγονός αυτό παίζει σημαντικό ρόλο στην σημαντικότατη αντιοξειδωτική λειτουργία, η οποία αποδίδεται στο σουσάμι και τα προϊόντα του.
Τα κυριότερα μεταλλικά άλατα και ιχνοστοιχεία που περιέχονται στο σουσάμι είναι το ασβέστιο, ο φώσφορος, το μαγνήσιο, ο ψευδάργυρος και το σελήνιο. Τα συστατικά αυτά αποτελούν πολύ σημαντικά στοιχεία του ανθρώπινου μεταβολισμού απαραίτητα για ποικίλες λειτουργίες, όπως η λειτουργικότητα των οστών και των μυών (ασβέστιο), οι αντιδράσεις μεταβολισμού (ψευδάργυρος) κ.λ.π.. Ιδιαιτέρως δε το σελήνιο, που περιέχεται σε σημαντικά ποσά στο σουσάμι, έχει τα τελευταία χρόνια συσχετιστεί με σημαντική αντιοξειδωτική δράση στον οργανισμό, καθώς αποτελεί συστατικό ενός σημαντικότατου οργανικού αντιοξειδωτικού συστήματος, της οξειδάσης της γλουταθιόνης, η οποία αποτελεί ένα από τα κυριότερα αμυντικά συστήματα του οργανισμού έναντι της δράσης οξειδωτικών μηχανισμών, όπως είναι οι ελεύθερες ρίζες.
Τέλος, τα τελευταία χρόνια το σουσάμι αποτελεί αντικείμενο έντονο επιστημονικού και ερευνητικού ενδιαφέροντος. Το γεγονός αυτό οφείλεται κυρίως στην παρουσία ορισμένων ουσιών με σημαντικές ιδιότητες, κυρίως αντιοξειδωτικές, όπως είναι οι στερόλες (καμπεστερόλη, στιγμαστερόλη, β – σιτοστερόλη κ.α.) και οι λιγνάνες. Ιδιαιτέρως για τις λιγνάνες (σεσαμίνη και σεσαμολίνη), οι οποίες βρίσκονται σε σημαντικά ποσά στο σουσάμι, υπάρχουν σημαντικά ερευνητικά δεδομένα σχετικά με τη δράση τους στην προστασία του οργανισμού από οξειδωτικούς παράγοντες, οι οποίοι ευθύνονται για την εμφάνιση σημαντικών νοσημάτων φθοράς, όπως καρδιαγγειακά, διάφορες μορφές καρκίνου, νοσήματα του δέρματος κ.α..
Φαίνεται σήμερα ότι η ενίσχυση και θωράκιση του οργανισμού από την παιδική κιόλας ηλικία, αποτελεί την καλύτερη στρατηγική πρόληψης έναντι των νοσημάτων αυτών.
Φυσικά, θα πρέπει να τονιστεί ότι επειδή είναι ένα τρόφιμο που σχετίζεται και με αλλεργίες, σε παιδιά που έχουν αλλεργία στο σουσάμι, θα πρέπει να το βγάλουμε από τη διατροφή τους.
Επιστημονική Ομάδα neadiatrofis.gr
