Οι εποχιακές αλλεργίες αποτελούν πολύ συχνό φαινόμενο, που ταλαιπωρεί ένα σημαντικό κομμάτι του πληθυσμού, ιδιαιτέρως κατά τους μήνες όπου έχουμε κλιματική αλλαγή με έντονη ανθοφορία των φυτών.
Η αλλεργία ουσιαστικά αποτελεί μια αντίδραση του οργανισμού σε συγκεκριμένες ουσίες, τις λεγόμενες αλλεργιογόνες, μία εκ των όποίων είναι και η γύρη των λουλουδιών.
Οι ουσίες αυτές όταν εισέρχονται στον οργανισμό μας προκαλούν μια σειρά αντιδράσεων και εκκρίσεων ουσιών, οι οποίες με τη σειρά τους δημιουργούν τα συμπτώματα της αλλεργίας.
Υπάρχουν χιλιάδες αλλεργιογόνες ουσίες στη φύση, οι οποίες εκδηλώνονται επιλεκτικά, δηλαδή σε άλλους ανθρώπους δρουν και σε άλλους δεν δρουν ως προκλητές αλλεργιών. Μπορεί να βρίσκονται στα τρόφιμα (προκαλώντας τροφικές αλλεργίες), μπορεί να βρίσκονται στη φύση (λουλούδια), μπορεί να βρίσκονται στα ζώα (τρίχες γάτας, αλόγου κ.λ.π.).
Γενικότερα, είναι δύσκολο να εντοπίσει κανείς τις ουσίες που μπορεί να δημιουργούν κάποια αλλεργική αντίδραση, αν και υπάρχουν ειδικά τεστ ταυτοποίησης αλλεργιογόνων για κάποιο οργανισμό. Το ζητούμενο λοιπόν που τίθεται είναι πως μπορεί κανείς να προφυλαχθεί από τις αλλεργίες μέσω της διατροφής του;
Η διατροφή μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στις τροφικές αλλεργίες και καθαρά προληπτικό στις αλλεργίες άλλης αιτιολογίας. Όσον αφορά τις τροφικές αλλεργίες, πολλοί είναι σήμερα οι άνθρωποι που πιστεύουν, ότι είναι αλλεργικοί σε κάποιο συγκεκριμένο τρόφιμο. Οι πραγματικές τροφικές αλλεργίες εντούτοις, δεν είναι τόσο συχνές. Μόνο το 1% περίπου του ενήλικου πληθυσμού εμφανίζει πραγματική τροφική αλλεργία. Για τους περισσότερους ανθρώπους η αλλεργική αντίδραση σε συγκεκριμένα τρόφιμα είναι η απλή αίσθηση δυσφορίας, όμως για άλλους εκδηλώνεται περισσότερο σοβαρά και φθάνει ακόμη και σε απειλή της ζωής.
Τα συμπτώματα μιας τροφικής αλλεργικής αντίδρασης συνήθως εκδηλώνονται στο διάστημα 1 ώρας μετά την κατανάλωση του ύποπτου τροφίμου.
Τα πιο συνήθη συμπτώματα είναι:
• Φαγούρα, κοκκίνισμα ή έκζεμα
• Πρήξιμο των χειλιών, του προσώπου και του λαιμού ή άλλων σημείων του σώματος
• Δύσπνοια, ρινική συμφόρηση ή προβλήματα στην αναπνοή
• Κοιλιακοί πόνοι, διάρροια, ναυτία ή έμετος
• Ζαλάδα, πονοκέφαλος ή λιποθυμικά επεισόδια
Σε σοβαρή αλλεργική αντίδραση σε τρόφιμο, οι προαναφερθείσες εκδηλώσεις ίσως εμφανιστούν σε πιο σοβαρή μορφή, ενώ είναι πιθανό να παρουσιαστούν τα παρακάτω απειλητικά για τη ζωή συμπτώματα:
• Συστολή των αεροφόρων οδών, συμπεριλαμβανομένου και του πρηξίματος του λαιμού, που οδηγεί σε πρόβλημα αναπνοής
• Σοκ με σοβαρή πτώση της αρτηριακής πίεσης
• Ταχυκαρδία
• Ζαλάδα, πονοκέφαλος και απώλεια των αισθήσεων
Περίπου το 90% των τροφικών αλλεργιών προκαλούνται από συγκεκριμένες πρωτεîνες που βρίσκονται κυρίως στο:
• γάλα
• ασπράδια των αυγών
• φιστίκια
• σιτάρι
• σόγια
Άλλες ύποπτες τροφές θεωρούνται και τα:
• ψάρια
• οστρακοειδή
• καρύδια
• φασόλια
• καλαμπόκι
• Η σοκολάτα, η οποία συνήθως θεωρείται από τους γονείς ως αλλεργιογόνο για τα παιδιά, σπάνια είναι αιτία αλλεργίας.
Αυτό λοιπόν που θα πρέπει να γίνει όσον αφορά τις τροφικές αλλεργίες είναι η αποφυγή κατανάλωσης τροφών που γνωρίζει κανείς ότι μπορεί να προκαλέσουν αλλεργία.
Όσον αφορά τις εποχιακές αλλεργίες που οφείλονται σε αλλεργιογόνες ουσίες που βρίσκονται στη φύση, όπως για παράδειγμα η γύρη των λουλουδιών, εδώ η διατροφή δεν μπορεί άμεσα να προστατεύσει, καθώς και πάλι βασικό μέσο πρόληψης είναι η αποφυγή έκθεσης σε περιβάλλον με αλλεργιογόνα (λουλούδια κ.λ.π)..
Ωστόσο, σήμερα μελέτες έρχονται να αναδείξουν κάποια διατροφικά σημεία που μπορούν να δράσουν προληπτικά. Συγκεκριμένη, επιστημονικά δεδομένα δείχνουν πως η Mεσογειακή διατροφή ενδέχεται να απομακρύνει τις αλλεργίες και τα αναπνευστικά προβλήματα. Έλληνες, Βρετανοί και Ισπανοί επιστήμονες παρακολούθησαν τις διατροφικές συνήθειες 700 παιδιών στις αγροτικές περιοχές της Κρήτης, όπου δεν παρατηρούνται σε μεγάλο ποσοστό αναπνευστικά προβλήματα. Όπως φάνηκε, τα παιδιά που τρέφονται με πολλά φρούτα και λαχανικά, δεν εμφανίζουν αναπνευστικά προβλήματα.
Η καθημερινή κατανάλωση μήλων, πορτοκαλιών, σταφυλιών και ντοματών, απομάκρυνε την αλλεργική ρινίτιδα σε 300 παιδιά. Τα παιδιά που κατανάλωναν καρύδια, πλούσια σε βιταμίνη Ε, τρεις φορές την ημέρα, παρουσίαζαν λιγότερη δύσπνοια.
Γενικότερα θα μπορούσαμε σήμερα να υποστηρίξουμε ότι η κατανάλωση τροφών που είναι πλούσιες σε αντιοξειδωτικά συστατικά, όπως τα φρούτα και τα λαχανικά, τα όσπρια και οι ξηροί καρποί, ροφήματα όπως το πράσινο τσάι, τα οποία προστατεύουν και ισχυροποιούν το ανοσοποιητικό μας σύστημα, μπορούν ενδεχομένως να δράσουν προληπτικά έναντι των εποχιακών αλλεργιών. Επίσης, πολύ σημαντικό είναι άτομα τα οποία έχουν υπόνοια ότι κάποια τρόφιμα μπορεί να τους προκαλούν έστω και κάποια ήπια αλλεργία να αποφεύγουν την κατανάλωσή τους αυτήν την περίοδο, όπου επικρατούν πιο «αλλεργιογόνες» περιβαλλοντικές συνθήκες.
Συμπερασματικά, όλα τα παραπάνω καταδεικνύουν το σημαντικό ρόλο της διατροφής όσον αφορά τις τροφικές αλλεργίες αλλά και προληπτικά και τις εποχιακές αλλεργίες. Σίγουρα βέβαια η καλύτερη προστασία για να αποφευχθούν οι αλλεργικές αντιδράσεις είναι η γνώση των αλλεργιογόνων και η αποφυγή τους.
Ωστόσο, η ενίσχυση της διατροφής μας με άφθονα φρούτα, λαχανικά και τρόφιμα που περιέχουν αντιοξειδωτικά συστατικά σαφέστατα και μπορεί να δράση προληπτικά στην αντιμετώπιση ή την εμφάνιση σε ηπιότερη μορφή των αλλεργικών συμπτωμάτων της εποχής.
Επιστημονική Ομάδα neadiatrofis.gr