Η κοιλιοκάκη ή αλλιώς εντεροπάθεια λόγω γλουτένης ή δυσανεξία στη γλουτένη είναι μια παθολογική κατάσταση του λεπτού εντέρου. Προκαλείται στον ανθρώπινο οργανισμό από την ανοσολογική απάντηση μετά από την κατανάλωση μιας πρωτεΐνης των δημητριακών, η οποία ονομάζεται γλουτένη.
Η γλουτένη είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο σιτάρι, στη σίκαλη, στο κριθάρι και οδηγεί με άμεσο τρόπο στην καταστροφή του βλεννογόνου του εντέρου, και κατά συνέπεια δυσχεραίνει την ολοκλήρωση της σωστής πέψης και της απορρόφησης των θρεπτικών συστατικών από τον οργανισμό.
Έχει παρατηρηθεί ότι τα συμπτώματα και οι εκδηλώσεις της κοιλιοκάκης διαφέρουν, συχνά κατά πολύ, από περίπτωση σε περίπτωση και ανάλογα με την ηλικία και διακρίνονται σε γαστρεντερικές και άλλες. Συνήθως η κοιλιοκάκη εκδηλώνεται στα βρέφη μόλις εισαχθούν δημητριακά στη διατροφή τους, σε ηλικία 6 μηνών περίπου, αλλά και σε ενήλικες που μπορεί να ζουν χωρίς συμπτώματα για πολλά χρόνια και να νοσήσουν πολύ αργότερα. Παρόλο που η κοιλιοκάκη είναι μία αρκετά σοβαρή χρόνια πάθηση, είναι σημαντικό το γεγονός ότι αντιμετωπίζεται εξαιρετικά αποτελεσματικά, χωρίς φάρμακα ή ιατρικές επεμβάσεις. Βασικότερο τρόπο αντιμετώπισής της αποτελεί η αποφυγή οποιουδήποτε τροφίμου περιέχει γλουτένη, ακόμη και σε ελάχιστες ποσότητες.
Τροφές που περιέχουν γλουτένη και απαγορεύονται
Σιτάρι, κριθάρι, σίκαλη και προϊόντα τους όπου αυτά βρίσκονται (αλεύρι, ψωμί, δημητριακά, ζυμαρικά, ζύμες, μπισκότα, κρουασάν, κέικ
Υδατανθρακούχες τροφές που επιτρέπονται
Προϊόντα ελεύθερα γλουτένης, ρύζι, πατάτα, καλαμπόκι
Τα προϊόντα ελεύθερα γλουτένης, αποτελούν μια ειδική κατηγορία τροφίμων τα οποία υπό κανονικές συνθήκες την περιέχουν, π.χ. ψωμί, αλεύρι, μπισκότα κλπ.. Λόγω αφαίρεσής της όμως, μπορεί κάποιος με κοιλιοκάκη να απολαμβάνει αγαπημένες του γεύσεις, όπως τα μακαρόνια, χωρίς να τον ενοχλούν.
Στον παρακάτω πίνακα παραθέτονται αναλυτικά όλα τα τρόφιμα που απαγορεύονται ή επιτρέπονται σε άτομα με κοιλιοκάκη
|
Τρόφιμα/Συστατικά
|
Ασφαλή
|
Επικίνδυνα
|
Πιθανόν Επικίνδυνα
|
Παρατηρήσεις
|
|
Αρτοσκευάσματα
|
|
ΟΛΑ ψωμί, κουλουράκια, φρυγανιές, κλπ.
|
|
Ασφαλή θεωρούνται όσα παρασκευάζονται από αλεύρι χωρίς γλουτένη
|
|
Γαλακτοκομικά
|
Γάλα Φρέσκο
|
Γιαούρτι με Δημητριακά
|
Ροκφόρ
|
Ορισμένα κίτρινα τυριά ενδέχεται να περιέχουν “μαστίχα βρώμης”
|
|
Γάλα Εβαπορέ
|
|
Τυρί Κρέμα
|
||
|
Γάλα Ζαχαρούχο
|
|
Τυρί Κατεργασμένο
|
||
|
Γάλα Σκόνη
|
|
Γάλα Σοκολατούχο
|
||
|
Κρέμα Γάλακτος
|
|
Γιαούρτι με Φρούτα
|
||
|
Γιαούρτι
|
|
Γιαούρτι με Σοκολάτα
|
||
|
Τυριά Άσπρα
|
|
Σάλτσα Τυριού
|
||
|
Τυριά Κίτρινα
|
|
|
||
|
Κρέας Φρέσκο
|
Μοσχάρι
|
|
Λουκάνικα
|
|
|
Αρνί/Κατσίκι
|
|
Αλλαντικά
|
||
|
Χοιρινό
|
|
|
||
|
Πουλερικά
|
Αυγά
|
|
|
|
|
Κοτόπουλο
|
|
|
||
|
Γαλοπούλα
|
|
|
||
|
Ψάρια/Όστρακα
|
Φρέσκα
|
|
Κατεψυγμένα
|
|
|
|
|
Σουρίμι
|
||
|
Ζυμαρικά
|
|
ΟΛΑ σπαγγέτι, πέννες, κλπ.
|
|
|
|
Γλυκά
|
Χαλβάς
|
Γλυκά με παντεσπάνι
|
Χαλβάς με σοκολάτα
|
|
|
Γλυκά κουταλιού
|
Γλυκά με φύλλο
|
Καραμέλες – τσίχλες
|
||
|
|
Γλυκά με αλεύρι
|
|
||
|
|
Χαλβάς σιμιγδαλένιος
|
|
|
|
|
Παγωτά
|
Γρανίτα Φρούτων
|
|
|
|
|
Φρούτα
|
Φρούτα Φρέσκα
|
|
Φρούτα σε Κονσέρβα
|
|
|
Χυμοί
|
Φρέσκοι Χυμοί
|
|
Χυμοί με συντηρητικά
|
|
|
Ξηροί Καρποί
|
Ξηροί Καρποί όλοι
|
|
|
|
|
Ποτά Αλκοολούχα
|
Απεσταγμένα ποτά
|
Μπύρα
|
|
|
|
Όσπρια
|
Όσπρια Όλα
|
|
Όσπρια σε Κονσέρβα
|
|
|
Λίπη/Έλαια
|
Βούτυρο Φρέσκο
|
|
|
|
|
Βούτυρο Γάλακτος
|
|
|
||
|
Φυστικοβούτυρο
|
|
|
||
|
Μαργαρίνη
|
|
|
||
|
Ελαιόλαδο
|
|
|
||
|
Καλαμποκέλαιο
|
|
|
||
|
Σογέλαιο
|
|
|
||
|
Ρύζι
|
Ρύζι όλα τα είδη
|
|
Γλασέ
|
Ορισμένες φορές χρησιμοποιείται αλεύρι για τη λεύκανση χαμηλότερης ποιότητας σκούρου ρυζιού
|
|
Ξύδι
|
Μηλόξυδο
|
Ορισμένοι τύποι
|
|
|
|
Ξύδι από κρασί
|
|
|
||
|
Βαλσαμικό
|
|
|
||
|
Λαχανικά
|
Λαχανικά Φρέσκα
|
|
Λαχανικά Κατεψυγμένα
|
|
|
|
|
Λαχανικά σε Κονσέρβα
|
||
|
Σοκολατοειδή
|
|
Γκοφρέτες
|
|
Πιθανή μόλυνση κατά την παραγωγή από συστατικά με γλουτένη
|
|
Ροφήματα
|
Τσάι
|
|
|
|
|
Καφές
|
|
|
||
|
Αλεύρι
|
Ρυζάλευρο
|
Αλεύρι από Σιτάρι
|
|
Πιθανή μόλυνση από προσμίξεις και κοινούς αποθηκευτικούς χώρους
|
|
Καλαμποκάλευρο
|
|
|
||
|
Αλεύρι Πατάτας
|
|
|
||
|
Αλεύρι Ταπιόκας
|
|
|
||
|
Δημητριακά
|
Καλαμπόκι
|
Σιτάρι
|
|
|
|
Ταπιόκα
|
Κριθάρι
|
|
||
|
|
Σίκαλη
|
|
||
|
|
Βρώμη
|
|
||
|
Πατάτες
|
Φρέσκες Πατάτες
|
|
Τσιπς
|
Πιθανή μόλυνση από λάδι στο οποίο έχουν τηγανιστεί τροφές με γλουτένη
|
|
|
|
|
Το μαγείρεμα επίσης είναι κάτι που χρήζει ιδιαίτερης προσοχής, ώστε να αποφύγουμε τυχών προσμίξεις με τρόφιμα που περιέχουν γλουτένη. Για το λόγο αυτό μαγειρεύουμε πάντα χωριστά και σε καθαρή επιφάνεια το φαγητό χωρίς γλουτένη,
Τέλος όταν ψωνίζουμε προσέχουμε ιδιαίτερα τα συστατικά στην ετικέτα και αποφεύγουμε αυτά που αναφέρουν γλουτένη, αλλά και όσα περιέχουν άγνωστα συστατικά και πρόσθετα, συντηρητικά, χρωστικές κλπ. που μπορεί να κρύβουν κινδύνους. Ας μην ξεχνάμε ότι πολλές φορές δεν αναγράφεται ακριβώς ο όρος γλουτένη, αλλά μπορούμε εύκολα να συμπεράνουμε από τα συμφραζόμενα π.χ. πρωτεΐνη σίτου, σιτάλευρο, δημητριακά. Όταν αναγράφεται ότι μπορεί να περιέχουν ίχνη γλουτένης, επίσης τα αποφεύγουμε.
Γενικότερα, τα άτομα με δυσανεξία στη γλουτένη μπορούν σήμερα να απολαμβάνουν μιας πολύ πιο ποιοτική διατροφής, λόγω της εξέλιξης της βιομηχανίας τροφίμων χωρίς γλουτένη. Αν σε αυτά βάλουμε τα φρούτα, τα λαχανικά, το κρέας, το ψάρι, το κοτόπουλο και όλα τα τρόφιμα που αναφέρθηκαν ότι μπορούν να καταναλώνονται ελεύθερα, μιλάμε πια για μια πλήρη και απολύτως ισορροπημένη διατροφή.
Επιστημονική Ομάδα neadiatrofis.gr
